Bilaketa aurreratua

neurri
neurri.
1 . neurri (negurri). iz. (TE). Medida: tamaño, dimensión; rasero. Azunbreko neurrixa ardauantzat. / Horri pieziorri ondo hartu ete detsaaz neurrixak? Ze, hi tartakin txamarra haiz eta ez nok fixatzen hirekin. / Txantxilloia batzutan izaten zan pieza bat, muestra moduan. "Échantillon" izaten da negurri bat. / Peporrok ze neurrittako oiñetakuak erabiltzen dittuan. (Zirik 85). / Basotik eran biharrian azunbreko neurrittik eraten juat. (Zirik 94).
2 . neurri. iz. (TE). Medida; límite. Onenian be, egun urte gizonan neurrixa. / Iñoiz bere neurritik ataratzen bada be serenuak errespetuz beiratzen detsa. (Zirik 53). / [Tabernaria] bere bezerueri aitzen emoten zekixana zan. Ta eratallia barriz neurririk bakua. (Zirik 69). / Beitturik Vergier-go loibian edertasuna eta haren gatzan neurrixa. (Ibilt 486). / Aiskidetasuna neurri batera heldutzen zanian. (Ibilt 473).
neurriko. izlag. De la medida, de la medida justa; de la medida de. Joxio buruhaundixan txapela edo bestela bere neurriko bat nahi neuke. (Zirik 116).
neurrira. adlag. (TE). A (la) medida. Neurrira eindako soiñekua beti jausten da hobeto, dendan erosittakua baiño.
neurrira jokatu. esap. (ETNO). Apuestas que se hacen teniendo en cuenta el peso y el volumen del ganado. Herri kirolak: probetako berbia. Oingo probetan idixak 1.100 kilotan sartu bihar juek, esate baterako; eta neurrira jokatuta, neurrixa 16 arruakua pariandako. Handik gorakueri kargia ezarriko jakuek: gorutz egindako ontza bakotxagaittik, kinttal bateko kargia.
neurrittik [neurritik]. adlag. (OEH). Moderadamente, con mesura. Neurrittik erateko bakarrik esan jestan neri [medikuak] ta nik, esana betetziarren, basotik eran biharrian azunbreko neurrittik eraten juat. (Zirik 94).
neurrixak hartu. du ad. (ETNO). Medir, tomar las medidas de algo.
neurrixan [neurrian].
1 . neurrixan [neurrian]. mend. (OEH). En la medida en que, a medida que . Eitten dan neurrixan (Zirik 55). / Billa bizi izan balittuz be, pozik jarriko zittuan Jaunan eskuetan kulpagarri agertzera ezkero, biharrezko neurrixan bere bekatua ordaintzeko. (Ibilt 480s).
2 . neurrixan [neurrian]. adlag. (TE). En su (justa) medida, en la proporción adecuada. Neurrixan saldu eta neurrixan erosi, iñori ezer kendu gabe, bardin neurtu zaixezen Josafat-ko zelaixan.
neurriz-gain. adlag. (ETNO). Excesivamente, en exceso. Normaltzat edo egokitzat hartzen danaz gorakua, larregikua. Arasak neurriz-gain bete jittuek eta ukat egin juek. Izan be, ohol kaxkarrok zelan aguantauko juen ba, hainbeste pixatzen daben trokelekin neurriz-gain bete ezkero!.