izate.
1 . izate. iz. (TE). Ser, esencia, naturaleza; forma de ser, carácter. Jentillen jainkuak asko ziran eta izate guztietakuak.
/ Bizi modua aldatze horrek bere izate guztia aldatu eban. (Zirik 107).
/ Haren gizonan izatia, bildur emotekua.
/ Gure izatia, Jaungoikuagandik dogu.
2 . izate. iz. (OEH). Existencia, vida. Bere izate guztian ez dau hainbeste diru ikusi.
/ Izate guztia pasau dau ernegauta.
Ik. izakera.
izatekua izan. esap. (TE). Ser de lo que no hay, ser especial; ésto sí que es, mira que eres . Harridurazko esaldixetan erabiltzen da, norbaitti edo zerbaitti espeziala edo dala esateko, goratzeko edo gatxesteko.
Zu zara izatekua!; ezin dozu apur bat itxaiñ?. / Hi haiz hi izatekua!
izatez. adlag. (JSM). Natural de, procedente de. Azkoittiko semia izatez, Eibarren bizi da aspaldittik.