| Zk. | 0 |
|---|---|
| Sarrera | burdiña |
| Aldaerak | |
| Forma estandarra | burdina |
| Kategoria gramatikala | Izen arrunta |
| Iturria | TE: Toribio Etxebarria (T. ETXEBARRIA, 1998) |
| Baliokideak | Hierro (Fe). |
| Esanahia | Metal hutsa, grisa, harikorra, xaflakorra eta gogorra da. Burdiña industrialian beste elementu batzuekin aleauta dago (ETNO). |
| Adibideak |
· Burdiñia, Bizkaiko mendixetan ugari izan da. / En las montañas de Vizcaya se ha dado abundante hierro. (TE) · Burdiña gorixa hartzen eban eskuan, Ferran mailluarixak. / Fernan, el martillador, agarraba un hierro al rojo. (TE) · Sutako burniagaz jo eban buruan. / Con el hierro de fuego le dió en la cabeza. (TE) · Burdiñako biharrak Eibarren hamaika laguni emon detse bizimodua. Bai, izan be, berak dakar gure ondasuna. / (JSM) · Mendi-ibilli bat egiñ ondoren, etxeruzkuan, berihalaxe hartzen dogu burdiña usaiña Eibarrera hurreratzian; begi-itsuan be igarriko genduke nora goiazen. / (JSM) · Galtzairua eta burdiñia, lanerako, ez dittuk bardiñak. / (RL) |
| Erabilera | Gehixenak, zuzen, amaieran berezko -a dabela darabixe; gaur egunian burdin ("-a" bakua) be entzuten da, gaztien artian. |
| Esteka | |
| Oharrak | "burnia: síncopa de burdiñia" (TE, 279). TEk burdiña-n sinonimotzat dakarren arren, ez da Eibarren burnia erabiltzen. Mugagabeko formia burni izatera artikulua hartzerakuan burnixa izan biharko leuke eta burnia da adibidian darabillena, burni berbia arrotza jakon seiñale. |
| Azpisarrera | burdiña-txatar, burdin barra, burdin oratzar, burdin hari, burdiña-salda, burdiñia landu, galda-burdiña, iraz-burdiña, burdin ziri. |
Adibideak
| Burdiñia, Bizkaiko mendixetan ugari izan da. | En las montañas de Vizcaya se ha dado abundante hierro. | TE | |
| Burdiña gorixa hartzen eban eskuan, Ferran mailluarixak. | Fernan, el martillador, agarraba un hierro al rojo. | TE | |
| Sutako burniagaz jo eban buruan. | Con el hierro de fuego le dió en la cabeza. | TE | |
| Burdiñako biharrak Eibarren hamaika laguni emon detse bizimodua. Bai, izan be, berak dakar gure ondasuna. | JSM | ||
| Mendi-ibilli bat egiñ ondoren, etxeruzkuan, berihalaxe hartzen dogu burdiña usaiña Eibarrera hurreratzian; begi-itsuan be igarriko genduke nora goiazen. | JSM | ||
| Galtzairua eta burdiñia, lanerako, ez dittuk bardiñak. | RL |