etxe. 1 . etxe. iz. (TE). Casa, edificio. Gure Txirixo-kaleko etxia, ondiok zutiñik ei dago. 2 . etxe. iz. (TE). Casa, hogar; domicilio; vivienda. Gizonen biharbidia, etxian bihar diran gauzendako irabaztia. / Guazen lehelengo etxera, eta afalduta gero urtengo dogu berriz kalera. Ik. habitaziño, bizitegi, bizitza. 3 . etxe. iz. (TE). Casa, firma; establecimiento; empresa comercial. "Firma industrial o comercial" (TE, 359). Orbeatarren etxia, antxiñatik ezaguna itsasuen bestekalderaiñok. 4 . etxe. iz. (ETNO). Armazón y/o asas de las herramientas. Aria lixarrakin, ta alper-hesixa be, lixarrakin. Alper-harrixak etxia bakarrik jakak egurrezkua, ta alper-hesixa dok dana egurrakin eindakua. Zumitza ipintzen detsak ba silliari? Ba holaxe eindakua. Ik. barauts-etxe, epaiki-etxe, aizkoletxe, nabar-etxe. etxe on. iz. (NA). Familia bien, familia adinerada. Suerterik onena be, etxe onian jaixotzia euki eban harek. etxe oneko. izlag. De buena casa / familia / cuna. Jatorri oneko, famelixa oneko. Etxe oneko neskia hartu eban harek. Ik. jatorri oneko. etxe-aldatze. iz. (TE). Mudanza, traslado. Datorren domekan eingo dogu etxe-aldatzia. etxe-aldera [etxe-aldaera]. iz. (TE). Mudanza de casa, traslado de casa. Zenbat etxe-aldera gerria ezkero! etxe-aurre. iz. (TE). Parte delantera de la casa. Baserrixan etxe-aurria. Ik. Etxaurre. etxe-errenta. iz. (TE). Alquiler, arriendo, renta. "Alquiler o arriendo de la casa" (TE, 358). Etxe-errentak asko jaso dira aspaldi honetan. etxe-garbitze. iz. (TE). Limpieza de la casa. Sanjuan aurreko etxe-garbitziak darabiz aste honetan. etxe-oste. iz. (TE). Parte posterior de la casa. Gure etxe-ostian zan karkabia. etxe-zuritze. iz. (TE). Encalado de la casa. Iñazio iraltseruak ainduta desku etxe-zuritzia aste honetan eittia. etxerako modukua izan. esap. (JME). Adecuado,-a para ser de la familia. Famelixako izateko egokixa izan. Etxerako moduko neskia dok eta ez litzakek hiretzako gaizki etorriko. (Zirik 126). etxetxo. iz. (TE). Casita. Etxetxua ein dogu óstian eskola mutillok. etxia jan. esap. (ETNO). Arruinar la fortuna familiar. Horrek basarrixa ez zeban saldu. Jan egin zeban basarrixa! Jokua gustatzen jakon eta...