Eibar aldeko hiztegia
1 . be [ere]. 1 . be [ere]. lok. (TE). También (en afirmativas); tampoco (en negativas). Hau be, beragaz zan eta euren arteko bat da; gaiñera, euren hizketia darabill. / Horregaittik pentsatzen dot beste batzuek be, beste aldian dagozen batzuek be, nere moduan, bizi-bizi, sentidu guztiagaz, euren idealizaziñua daukela.
/ Nik lo gitxi egin dot gaur, baiña zeuk be ez dozu askorik egin.
Ik. ere. Be es la forma que ha quedado vigente en Eibar" (TE, 230).
2 . be [ere]. part. Precisamente, en realidad. Jakin be, ez zekixan askorik negoziuan barri eta behia jo eban.
/ Hartu be, hartu genduan sekulakua.
/ Esan be, esan netsazen demasak ganorabakuorri.
3 . be [ere]. part. Aunque. Erreza ez bada be, egingo dogu.
/ Milla bidar esanda be, zu zeurian, ez destazu kasurik egitten.
Esaldi konzesibuetan.
be bai [ere bai]. lok. (TE). También. Zure gurasuak be bai, hantxe ziran beste askogaz. / Millaka gizonak hil ziran eta egon ziran manifestaziñuak Espaiñia guztian eta Eibarren be bai.
Anton. be ez. be ez (bez) [ere ez]. lok. (TE). Ni; tampoco; nadie, nada, ningún. Guztiz guztiko egixa, ez guria eta ez zuena (eta zuena bez). / Iñor bez haren bestekorik pelotan.
/ Ezer bez gauza txarragorik.
/ Fusil guztia, ta harek dakazen piezen izenak eta, gitxik jakitzen jittuen; han inguruetakuak iñok be ez.
Anton. be bai. Ik. ezebez, iñobe (ez). Ezer, iñor eta iñun indartzeko be erabiltzen da, ondoren doiala: ezebez, iñobez.
|