izond.
2 . ziraun. izond. (
TE).
Insidioso,-a, intrigante. "Lo inofensivo de la especie no justifica este tropo, sino la suavidad con que se desliza y se esconde de la vista" (TE, 738).
Kaltegarrizko ziraun bat zan, hasarria ipintzeko beti prest. / Zaldun gizajuak, ikusiarren andrazko ziraunan gaiztokerixia, eruan onian, ez eban gura izan beste hainbeste itxuli haren aurka. (Ibilt 480).
/ [...] erantzun zetsan andra ziraunari barrez-barrez... (Ibilt 487).
txarri-urde. izond. (
TE).
Cochino cerdo. Antxiña insulto bezela erabilia (JME). / "Pleonástico que se dice así para acentuar el calificativo de cerdo" (TE, 689).
Egunaz zalduna; gabaz txarri-urdia. / Bere diru guztiegaz, janzten, jaten eta berbetan, txarri-urde bat zan.
litxarrero,-a (letxarrero,-a) [litxarrero]. izond. (
TE).
Goloso,-a. Litxarrerixak jaten ibiltzen dana. Letxarrerua danetik, ez dauka jateko ordurik.
3 . bedinkatu (berinkatu) [bedeinkatu]. izond. (
JME).
Dichoso,-a (peyor). Dontsua (zentzu peioratibuan).
Ai, ai-ai, asto berinkatua, sinistu eitten dok gaiñera; zelan biziko dittuk ba iretargixan gizonak? (Zirik 109).
gogotsu. izond. (
TE).
Apetente, de buen comer. "Hombre de apetito" (TE, 405).
Gogotsua bai jaten eta bai eraten. Ik. gogoti. Apetitu oneko da erabiltzen dana.
4 . kuku. izond. (
NA).
Orgulloso,-a, altivo,-a, vanidoso,-a. Harrua.
Ondo kuku einda ipiñi da jentia! Harrua ba! enee!. Gitxi erabilia.
bizartsu. izond. (
TE).
Barbudo,-a, que tiene mucha barba, velloso,-a. Bizarduna, bizar asko dabena. Zatarra eta bizartsua, billutzik hartza zirudixan. Ik. bizardun.
3 . bizkor. izond. (
TE).
ágil, rápido,-a ; listo,-a, despierto,-a, vivo,-a. Bizittasun haundikua, bizixa, azkarra.
Zaldixa bezin bizkorra bere hanka bixegaz. / Bizkorra, ameskorra, ibilkorra... Ik. azkar, bizi.
2 . ugari. izond. (
TE).
Abundante, fecundo,-a, rico,-a, copioso,-a. Pol-pol, Elosu mendixan, itturi ugarixa. / Izan be, bixak [galleguak eta piñuak] gauza ugarixak. (Zirik 23).
1 . bulartsu. izond. (
TE).
Generoso,-a; valiente, animoso,-a. Gazte-gaztetatik zan bulartsua inguru guztientzat.