izond.


2 . ziraun. izond. (TE). Insidioso,-a, intrigante. "Lo inofensivo de la especie no justifica este tropo, sino la suavidad con que se desliza y se esconde de la vista" (TE, 738). Kaltegarrizko ziraun bat zan, hasarria ipintzeko beti prest. / Zaldun gizajuak, ikusiarren andrazko ziraunan gaiztokerixia, eruan onian, ez eban gura izan beste hainbeste itxuli haren aurka. (Ibilt 480). / [...] erantzun zetsan andra ziraunari barrez-barrez... (Ibilt 487).


txarri-urde. izond. (TE). Cochino cerdo. Antxiña insulto bezela erabilia (JME). / "Pleonástico que se dice así para acentuar el calificativo de cerdo" (TE, 689). Egunaz zalduna; gabaz txarri-urdia. / Bere diru guztiegaz, janzten, jaten eta berbetan, txarri-urde bat zan.


litxarrero,-a (letxarrero,-a) [litxarrero]. izond. (TE). Goloso,-a. Litxarrerixak jaten ibiltzen dana. Letxarrerua danetik, ez dauka jateko ordurik.


3 . bedinkatu (berinkatu) [bedeinkatu]. izond. (JME). Dichoso,-a (peyor). Dontsua (zentzu peioratibuan). Ai, ai-ai, asto berinkatua, sinistu eitten dok gaiñera; zelan biziko dittuk ba iretargixan gizonak? (Zirik 109).


gogotsu. izond. (TE). Apetente, de buen comer. "Hombre de apetito" (TE, 405). Gogotsua bai jaten eta bai eraten. Ik. gogoti.  Apetitu oneko da erabiltzen dana.


4 . kuku. izond. (NA). Orgulloso,-a, altivo,-a, vanidoso,-a. Harrua. Ondo kuku einda ipiñi da jentia! Harrua ba! enee!.  Gitxi erabilia.


bizartsu. izond. (TE). Barbudo,-a, que tiene mucha barba, velloso,-a. Bizarduna, bizar asko dabena. Zatarra eta bizartsua, billutzik hartza zirudixan. Ik. bizardun.


3 . bizkor. izond. (TE). ágil, rápido,-a ; listo,-a, despierto,-a, vivo,-a. Bizittasun haundikua, bizixa, azkarra. Zaldixa bezin bizkorra bere hanka bixegaz. / Bizkorra, ameskorra, ibilkorra... Ik. azkar, bizi.


2 . ugari. izond. (TE). Abundante, fecundo,-a, rico,-a, copioso,-a. Pol-pol, Elosu mendixan, itturi ugarixa. / Izan be, bixak [galleguak eta piñuak] gauza ugarixak. (Zirik 23).


1 . bulartsu. izond. (TE). Generoso,-a; valiente, animoso,-a. Gazte-gaztetatik zan bulartsua inguru guztientzat.