izond.


1 . itsu. iz.-izond. (TE). Ciego,-a, invidente. Ikusmen bakua. Zeiñena izan zan hamen pekatua, beronena edo bere gurasuena, gizon hau itsua jaixo zeiñ aman sabeletik? (Juan, 9. 2). / Harrittuaz bere buruakin, nola haiñ itsua ahal izan zan, alde batera lagatzen horrelako emazte ikusgarrixa. (Ibilt 467).


adartente. izond. (ETNO). Cornitieso,-a. Adarrak gora begira daukazen animalixia (behixa, iskua, adarixa). Anton. adarmakur.


erraldoi. izond. (TE). Corpulento,-a; más grande y fuerte de lo normal. Bere idekuak baiño askoz be haundixagua dana Zuen mutilla erraldoi galanta ein da. / Ha zelako erraldoia danak bildurtu guran! / Han euan beste gizon erraldoiori, andenian, trenerutz begira. (Zirik 90). Ik. aketo.


merkati. izond. (TE). Baratero,-a. TEk piñuari jarri jarri detsan izenondo peioratibo kutsukua. Piñua etorri barrixa da gure mendixetan; eroritzen diran pagu eta haritxen ordez jarrittako merkati bat. Ik. piñu.  Ez da erabiltzen. TEk piñu sarreran erabiltzen dau izenonduau baiña ez detsa sarrerarik jarri.


aspamentutsu (aspamentoso,-a). izond. (TE). Aspaventoso,-a, aspaventero,-a; quejoso,-a. Aspamentuka jarduten dabena Gaixo aspamentosua, bere kalterako.


2 . zuzen. izond. (TE). Recto,-a, justo,-a, honrado,-a, imparcial, íntegro,-a. Gizon zuzena, oker askoren artian. / Andra zuzena ez zanetik, senarrak zetsan maitasuna ez eban nahikua. (Ibilt 475).


onena. izond. (TE). El mejor, la mejor, lo mejor. Haren dendan saltzen dan gauzia, ona, hobia eta onena.


jakintsu. izond. (TE). Sabio,-a, docto,-a, que demuestra sabiduría. Jakintza gaien gaiñian edo gai jakin baten gaiñian asko dakixana. Alfonso Hamargarrena errege jakintsua izan zan. / Salamancatik etorri jaku jakintsu hori. / Nik liburu batian irakorri najuan, jakintsu bati gaiñera. (Zirik 108). Ik. jakittun.


2 . katar. izond. (JSM). Ligón. Neskatarixa. Katarra herrira bueltau danetik, andrakume guztiak aztorauta dabiz.  "En argot burlesco se dice de las personas donjuanescas" (JSMek, in TE, 773).


1 . eskas (eskax). izond. (TE). Regular, mediocre; malo,-a. "Naturalizado del romance para significar lo mediano y pobre" (TE, 343). Egualdi eskasa gaurkua.
« first‹ aurrekoa…454647484950515253…hurrena ›last »