Eibar aldeko hiztegia
ifar (ipar) [ipar]. iz. (TE). Viento seco y frío de componente norte o este. Lekuko bakotxandako (eta basarri bakotxian), ifarrak ez dau leku beretik joten. Iparretik edo ipar-ekialdetik jo leike. Dana dala, haixe hotz eta lehorra da, udan sargorixa freskatzen dabena (N edo NE), eta neguan izotza dakarrena (NE gehixenbat, baiña baitta E be). TEk be antzera dakar: "Se dice de las brisas que proceden del Cantábrico y en verano refrescan los lugares en que se deja sentir (TE,421)" (ETNO).
Ifarra dabil gaur eta gozua da Arraten egotia. / Gure ataixan, iparrak joten dau bazkalostietan. Ik. haixe, norde, hegoi, napar-hegoi. ifar-haixe (ipar-haixe) [ipar-haize]. iz. (TE). Viento seco y frío de componente norte o este. Haixe hotza eta lehorra, iparretik edo ekialdetik joten dabena (ETNO). / "Se dice de las brisas que proceden del Cantábrico y en verano refrescan los lugares en que se deja sentir" (TE, 421).
Baserri haretan, ifar-haixia Arno aldetik. / Ifar-haixe ederrak joten dau haren ataixan. Ik. ifar, norde, hegoi, ifar-mendabal, napar-hegoi. ifar-laiño (ipar-laiño) [ipar-laino]. iz. (ETNO). Cúmulos, estratos, nubes que anuncian mal tiempo. Itsasaldetik sartzen diran laiñuak. TEk be antzera: cúmulos.
Ik. ifar-lauso, ifar, behe-laiño. Ifar-laiño eta ifar-lauso berben esanguria ez dago garbi; nahastian jaso doguz, esangura antzerakuakin lekukuan arabera.
ifar-lauso (ipar-lauso) [ipar-lauso]. iz. (TE). Neblina que entra desde el mar. Itsasotik, udabarrixan gehixenbat, sartzen dan behe-laiñua; Eibarrera Agiñagatik sartu eta Ixuraiño bakarrik heltzen da gehixenetan. Mendarotik aurrera sarri egoten da (ETNO).
Ifar-lausuak agiri dira Arrate aldetik. / Euskal Bizikleta dan bakotxian, ifar-lausua egoten dok Ixua inguruan. Eibarren euzki-galdatan, eta Arraten behelaiñua. Eta karreria ezin ikusi! Badakik, helikopteruendako problemak, eta.... Ik. ifar, behe-laiño, ifar-laiño. ifar-mendabal (ipar-mendebal). iz. (ETNO). Viento noroeste. Ik. ifar-haixe, ifar, norde, hegoi, napar-hegoi. |